Γυναίκες “παίζουν” με τη φωτιά στο Αφγανιστάν
Από την Κέλλυ Φαναριώτη
Μπορεί άραγε μια γυναίκα να ασχοληθεί με την υποκριτική στο Αφγανιστάν, μια χώρα όπου η θηλυκότητα από μόνη της είναι καθολικά ένοχη;
Την απάντηση δίνει η ηθοποιός και σκηνοθέτις Αννέτα Παπαθανασίου, η οποία αποφάσισε να διδάξει την Αντιγόνη του Σοφοκλή στο Πανεπιστήμιο της Καμπούλ.
Οι ιθύνοντες του πανεπιστημίου δέχθηκαν με μεγάλη χαρά την πρότασή της και τα σεμινάρια ξεκίνησαν αμέσως. Ωστόσο, φθάνοντας στο Αφγανιστάν, ανακάλυψε κάτι που μέχρι πρότινος δεν ήξερε, ότι δηλαδή η υποκριτική τέχνη θεωρείται εκεί ανήθικη και οι γυναίκες ηθοποιοί αντιμετωπίζονται σαν πόρνες.
Μάλιστα, όπως μου εξηγεί, την ημέρα που έφτασε στην Καμπούλ, κάποιοι είχαν σκοτώσει μια ηθοποιό επειδή ο ρόλος που έπαιζε στην τηλεόραση θεωρήθηκε αντίθετος προς το Ισλάμ.
«Αποφάσισα να καταγράψω τις ιστορίες των γυναικών αυτών και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν σε ένα ντοκιμαντέρ με τίτλο “Παίζοντας με τη Φωτιά”. Δεν είναι καθόλου εύκολο πράγμα να είσαι γυναίκα στο Αφγανιστάν. Πολλές κοπέλες δέχονται καθημερινά απειλές για τη ζωή τους από την ίδια τους την οικογένεια επειδή θέλησαν να ασχοληθούν με την τέχνη», δηλώνει χαρακτηριστικά.
Στα σεμινάρια για την αρχαία ελληνική τραγωδία που πραγματοποίησε στο πανεπιστήμιο της Καμπούλ, απευθυνόταν κατά κύριο λόγο σε άντρες καθώς οι γυναίκες που δήλωσαν συμμετοχή ήταν μόλις 8. Κάποιες από αυτές μάλιστα, δεν παραδέχτηκαν δημόσια το λόγο που πήραν μέρος στα σεμινάρια, που δεν ήταν άλλος από την επιθυμία τους να ασχοληθούν με την υποκριτική.
«Μερικές κοπέλες, επειδή φοβόντουσαν για τη ζωή τους, δήλωναν πως ήθελαν να ασχοληθούν με τη συγγραφή ή τη σκηνοθεσία και όχι με την υποκριτική. Η έκθεση στην τηλεόραση και στη σκηνή είναι πολύ επικίνδυνη για τα κορίτσια εκεί και για το λόγο αυτό οι περισσότερες κοπέλες που γνώρισα, θέλουν να φύγουν», προσθέτει.
Στόχος της κυρίας Παπαθανασίου και των υπόλοιπων συντελεστών του ‘PlayingwiththeFire” είναι η ανάδειξη των σοβαρών δυσκολιών που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες ηθοποιοί στη χώρα αυτή και η ευαισθητοποίηση της παγκόσμιας κοινότητας. «Δεν είναι δυνατόν σήμερα κάποιος να βάλλεται σε τέτοιο βαθμό απλά και μόνο επειδή θέλει να γίνει ηθοποιός», τονίζει η δημιουργός του ντοκιμαντέρ επισημαίνοντας παράλληλα την όρεξη των Αφγανών για μάθηση και δημιουργικότητα. «Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι εκεί που θέλουν να μορφωθούν, να ασχοληθούν με την τέχνη και γενικότερα να έχουν περισσότερες ελευθερίες. Φανταστείτε πως θαυμάζουν όλους εμάς στη Δύση για το δικαίωμά μας να ασχολούμαστε με ό,τι πραγματικά μας ενδιαφέρει».
Χρηματοδότηση
Με αρκετή δουλειά, μεράκι και προσωπικές θυσίες, οι συντελεστές κατάφεραν να ολοκληρώσουν τα γυρίσματα του ντοκιμαντέρ στο Αφγανιστάν. Ωστόσο, μετά το αιφνίδιο κλείσιμο της ΕΡΤ, η ομάδα αναγκάστηκε να απευθυνθεί στο κοινό για να ολοκληρώσει την χρηματοδότηση της ταινίας που αφορά ένα μικρό γύρισμα στο Βερολίνο, τη μετάφραση, το μοντάζ και τον υποτιτλισμό.
Αξίζει να σημειωθεί πως πριν την ολοκλήρωσή της, η ταινία κατέχει ήδη μία σημαντική διάκριση αφού έλαβε το βραβείο του Ευρωπαϊκού Δικτύου Ντοκιμαντέρ για το καλύτερο υπό ανάπτυξη πρότζεκτ στη Θεσσαλονίκη τον Μάρτιο του 2013 (EDN – Doc OnAir Prize).