...ιστορίες που αξίζει να διαδοθούν!

Βλέποντας με τα μάτια των τετράποδων φίλων μας (VIDEO)

Από την Κέλλυ Φαναριώτη

Στην υπηρεσία των συνανθρώπων μας που αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα ικανά να δυσκολέψουν την καθημερινότητά τους, τίθενται και στην Ελλάδα «οι καλύτεροι φίλοι του ανθρώπου». Ο Πάρης Διαμαντίδης, ο πρώτος εκπαιδευτής σκύλων – οδηγών στη χώρα μας,  έχει ξεκινήσει από το 2013 να εκπαιδεύει τα αγαπημένα μας τετράποδα προκειμένου να χαρίσει στους τυφλούς χειριστές το προνόμιο της αυτονομίας και της ανεξαρτησίας.

Συνδυάζοντας τις σπουδές του στην ψυχολογία με την ιδιαίτερη αγάπη που τρέφει για τα ζώα, αποφάσισε να βοηθήσει άτομα με αναπηρία μέσω της ειδικής εκπαίδευσης σκύλων.  Τις απαιτούμενες γνώσεις τις έλαβε από την Εθνική Σχολή Σκύλων-Οδηγών Τυφλών της Ιταλίας , η οποία λειτουργεί από το 1927. «Εκεί εκπαίδευσα την πρώτη μου ομάδα, δηλαδή το σκύλο με τον τυφλό χειριστή του. Αργότερα δούλεψα ως εκπαιδευτής σκύλων – οδηγών για μια σχολή στην Ελλάδα και στη συνέχεια, θέλοντας να αποκτήσω ακόμη περισσότερες γνώσεις, πήγα στην Εθνική Σχολή της Αγγλίας που είναι από τις καλύτερες του κόσμου», αναφέρει.

Ενώ βρισκόταν στο Λονδίνο και παρακολουθούσε την έλλειψη των υποδομών στη χώρα μας και την αναλγησία της κοινωνίας,  αποφάσισε να επιστρέψει πίσω, να αξιοποιήσει τις γνώσεις του και να βοηθήσει όσο περισσότερο κόσμο μπορεί.

Πώς επιλέγονται οι σκύλοι – οδηγοί

Οι «σύντροφοι» ζωής των ανθρώπων με μερική ή ολική απώλεια όρασης, επιλέγονται με ιδιαίτερα αυστηρά κριτήρια μιας και ο σκοπός τους είναι «ιερός». Όπως μου εξηγεί ο 38χρονος εκπαιδευτής,  οι σκύλοι – οδηγοί προέρχονται από επιλεκτική εκτροφή, πράγμα που σημαίνει ότι είναι ελεύθεροι δυσπλασίας ή άλλων γενετικών προβλημάτων όπως αυτά της όρασης.

«Υπάρχουν ειδικά τεστ που κάνουμε όταν το σκυλί είναι τριών μηνών. Αυτά τα τεστ είναι αξιόπιστα και επαναλαμβάνονται ως τους 12 μήνες ζωής του σκύλου αλλά όσον αφορά στη δυσπλασία, ποντάρουμε βλέποντας το γενεαλογικό δέντρο του ζώου, δηλαδή το pedigree. Αυτό μας δίνει τη δυνατότητα να εξακριβώσουμε εάν οι γονείς ή οι παππούδες του είχαν ή όχι κάποια μορφή δυσπλασίας. Με τον τρόπο λοιπόν αυτό, επιλέγουμε τα κουτάβια από επίσημους εκτροφείς μέσω του Κυνολογικού Ομίλου Ελλάδος. Κάποιοι εκτροφείς μας τα παρέχουν δωρεάν και κάποιοι άλλοι έναντι χαμηλού αντιτίμου. Εμείς τα παραδίδουμε εκπαιδευμένα στους τυφλούς χειριστές εντελώς δωρεάν», εξηγεί.

Τα στάδια της εκπαίδευσης

Οι ράτσες που ενδείκνυνται για τη συγκεκριμένη εκπαίδευση είναι τα Λαμπραντόρ, τα Γκόλντεν Ριτρίβερ, κάποιες μίξεις τους ή μίξεις γιγαντιαίων Κανίς (τα λεγόμενα Poodles) με Λαμπραντόρ.

Τους πρώτους μήνες της ζωής του το σκυλί θα μεγαλώσει με μια ανάδοχη οικογένεια, με ανθρώπους δηλαδή που αγαπούν τα ζώα και θέλουν να βοηθήσουν εκείνους που αντιμετωπίζουν προβλήματα όρασης. «Στόχος αυτής της κίνησης είναι η πλήρης κοινωνικοποίηση του ζώου. Κατά τη διάρκεια αυτών των μηνών ο σκύλος θα πηγαίνει σε χώρους μαζικής εστίασης, σε λαϊκές αγορές, θα μπαίνει σε μέσα μαζικής μεταφοράς, θα εκτίθεται σε παιδιά, γατιά και άλλα σκυλιά και θα μάθει να εντοπίζει σκάλες και πεζοδρόμια. Αυτή η διαδικασία θα γίνεται με την εποπτεία και την καθοδήγηση του εκάστοτε εκπαιδευτή», εξηγεί ο Πάρις.

Μετά το πέρας των έξι μηνών, το σκυλί θα αλλάξει ξανά οικογένεια για δύο με τρεις μήνες, προκειμένου, όπως αναφέρει ο Πάρης, να μην προλάβει το ζώο να δεθεί, να συνηθίσει στην αλλαγή περιβάλλοντος και να τη θεωρεί ως κάτι το φυσιολογικό. Εν συνεχεία, όταν το σκυλί γίνει 12 μηνών, θα φορέσει το ειδικό σαμάρι και θα περάσει πια για έξι μήνες στα χέρια του εκπαιδευτή όπου θα μάθει να σταματά σε διαβάσεις, να περνά με ασφάλεια το χειριστή του από εμπόδια κάθε είδους όπως λακκούβες, κακοτεχνίες και κάδοι σκουπιδιών, να μπαίνει στα μέσα μαζικής μεταφοράς και να βρίσκει θέση στο χειριστή του.

«Το τελικό στάδιο της εκπαίδευσης, που διαρκεί γύρω στις τρεις εβδομάδες, περιλαμβάνει τη συνεκπαίδευση του χειριστή μαζί με το σκύλο του. Αυτό γίνεται για να μάθει ο ένας τον άλλον, να αναπτύξουν μια σχέση μεταξύ τους και φυσικά για να μάθει ο χειριστής κάποιες τεχνικές. Προτού παραδοθεί ο σκύλος τον τεστάρουμε. Φοράω δηλαδή μια μαύρη μάσκα και γίνομαι εγώ ο άνθρωπος με την ολική απώλεια όρασης που θα με βοηθήσει ο σκύλος να πάω στο μετρό, να περάσω με ασφάλεια απέναντι και  να κατέβω ή να ανέβω σκάλες. Καθ’ όλη τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας, υπάρχει πίσω μου ένας άλλος άνθρωπος που παρακολουθεί και κάνουμε την τελική αξιολόγηση».

Πάντως, πρωταρχική σημασία έχει για τον Πάρη ο εκάστοτε ενδιαφερόμενος να αγαπά τα σκυλιά και να μην τα βλέπει μόνο ως εργαλεία. Όπως μάλιστα μου είπε, υπήρξε φορά που δεν έδωσε έναν σκύλο – οδηγό επειδή είδε ότι ο μελλοντικός χειριστής του δεν συμπαθούσε ιδιαίτερα τα ζώα.

Φόλες

Μιλώντας για ένα τόσο σημαντικό θέμα που αφορά στην ασφάλεια συνανθρώπων μας με μερική ή ολική απώλεια όρασης, δε θα μπορούσα να μην τον ρωτήσω τι γίνεται σε περίπτωση που ο  σκύλος – οδηγός έρθει αντιμέτωπος με δηλητηριασμένη τροφή, τη γνωστή φόλα ή με αγέλη αδέσποτων ζώων.

Όπως επισήμανε, τα συγκεκριμένα σκυλιά εκπαιδεύονται στην άρνηση τροφής που είναι μια συγκεκριμένη διαδικασία που ακολουθείται από τους ειδικούς εκπαιδευτές. «Ένα τέτοιο σκυλί δε θα φάει ποτέ από κάτω ή ακόμη κι αν προσπαθήσει, υπάρχει τρόπος που μαθαίνουμε στον τυφλό χειριστή ώστε να μπορέσει να αντιμετωπίσει ένα τέτοιο περιστατικό και να αποτρέψει το σκύλο».

Σε ό,τι έχει να κάνει με την επίθεση αγέλης, ξεκαθαρίζει πως οι σκύλοι – οδηγοί είναι στειρωμένοι, πράγμα που σημαίνει ότι κάποιο άλλο ζώο δεν θα τους επιτεθεί επειδή μυρίζει κάποιες ορμόνες. «Πρόκειται για το πρώτο προστατευτικό μέτρο που παίρνουμε. Από κει και πέρα, μαθαίνουμε πάλι στο χειριστή κάποιες τεχνικές αντιμετώπισης ενός τέτοιου περιστατικού. Αυτό όμως δε σημαίνει ότι δε θα συμβεί. Είναι πάντα ένα ρίσκο».

Ο σκύλος – οδηγός κατευθύνει τον τυφλό χειριστή στο κουτί του σηματοδότη. Όταν ο ειδικός κώνος που υπάρχει στο κάτω μέρος του κουτιού, περιστρέφεται, σημαίνει ότι είναι πράσινο και μπορεί να περάσει με ασφάλεια το δρόμο.

Μην ενοχλείτε τον σκύλο – οδηγό

Εκείνο που έχει ιδιαίτερη σημασία τόσο για τον τυφλό χειριστή όσο και για τον τετράποδο οδηγό του, είναι να μην αποσπάται η προσοχή του σκύλου. Δυστυχώς, όπως εξηγεί ο Πάρις, η ελληνική κοινωνία δεν έχει ακόμη λάβει την κατάλληλη ενημέρωση για το τι σημαίνει αυτό το ζώο για έναν τυφλό άνθρωπο.

«Όταν βλέπουμε έναν σκύλο να φορά το ειδικό σαμάρι, δεν πρέπει να πηγαίνουμε κοντά του, να του μιλάμε ή να τον χαϊδεύουμε. Πρόκειται για έναν σκύλο εργασίας που εκείνη τη στιγμή οδηγεί τον τυφλό χειριστή του. Εάν με οποιονδήποτε τρόπο του αποσπάσουμε την προσοχή, υπάρχει σοβαρός κίνδυνος τραυματισμού του χειριστή. Πρέπει ο κόσμος να καταλάβει ότι γι’ αυτόν τον άνθρωπο ο σκύλος είναι η προέκταση του εαυτού του, δεν πρόκειται απλά για ένα κατοικίδιο που βγάζει βόλτα», εξηγεί τονίζοντας πως ακόμη και τις φορές που φορά στους σκύλους κάποιο ειδικό ταμπελάκι με την ένδειξη «μη με ενοχλείτε, τώρα δουλεύω», κάποιοι συνεχίζουν να προσεγγίζουν το ζώο ή να αφήνουν τα σκυλιά τους να πηγαίνουν στο μέρος του.

Μάλιστα, ένα από τα μέτρα που λαμβάνει ο εκπαιδευτής προκειμένου ο σκύλος – οδηγός να παραμείνει προσηλωμένος στο στόχο του σε περίπτωση που κάποιος τον πλησιάσει και του μιλήσει, είναι να του μαθαίνει τις εντολές στα ιταλικά ή τα αγγλικά καθ’όλη τη διάρκεια της εκπαίδευσης.

Σχολή σκύλων οδηγών – βοηθείας

Όταν ο Πάρις επέστρεψε από την Αγγλία, όπου εντρύφησε ακόμη περισσότερο στο εν λόγω αντικείμενο, αποφάσισε μαζί με κάποιους φίλους να συνιδρύσει την Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρία Mentor Guide Dogs for the Blind. Η ομάδα της Mentor απαρτίζεται από άτομα που έχουν κάποιου είδους αναπηρία και έχουν βιώσει αρκετές δυσκολίες εξαιτίας της παντελούς έλλειψης υποδομών για ΑμεΑ.

Στόχος τους εκτός από την άρτια εκπαίδευση σκύλων οδηγών ή βοηθείας σύμφωνα με τους κανόνες της Διεθνής Ομοσπονδίας Σκύλων Οδηγών και της Διεθνής Ομοσπονδίας Σκύλων Βοηθείας,  είναι η συνεχής υποστήριξη ατόμων με αναπηρία που έχουν συνεκπαιδευτεί με το σκύλο τους, η αντικατάσταση ενός σκύλου οδηγού ή βοηθείας με έναν νέο όταν ο προηγούμενος περάσει το δέκατο έτος της ηλικίας του αλλά και τυχόν τροποποίηση ή παρέμβαση σε ισχύουσες νομοθεσίες για ΑμεΑ.

«Θέλουμε να παρεμβαίνουμε στο νόμο και να τον αλλάζουμε προς όφελος των συμπολιτών μας που αντιμετωπίζουν τόσα θέματα πρόσβασης κάθε μέρα. Στην Ελλάδα του 2017 κανένας άνθρωπος με απώλεια όρασης ή κινητικό πρόβλημα δεν πρέπει να εγκλωβίζεται μέσα στο σπίτι του ή να εξαρτάται από κάποιον άλλο για να βγει έξω από το σπίτι του. Παρέχουμε εκπαίδευση όχι μόνο για ανθρώπους με προβλήματα όρασης αλλά και για όσους βρίσκονται σε αναπηρικό αμαξίδιο».

Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι οι τροφές των σκύλων οδηγών παρέχονται εντελώς δωρεάν στους χειριστές καθ ’όλη τη διάρκεια ζωής του ζώου.Πρόκειται για ξηρά τροφή υψηλής ποιότητας από τον Καναδά και είναι ευγενική χορηγία της Pet Nutrition.

Ωστόσο, το γεγονός αυτό αυξάνει την ανάγκη για εύρεση κι άλλων χορηγιών που θα εξασφαλίσουν τη βιωσιμότητα καi γιατί όχι, την επέκταση της σημαντικής αυτής πρωτοβουλίας. Εξάλλου, κάποιες φορές όλοι μπορούν με μικρές πράξεις να δείξουν το ενδιαφέρον τους σε αυτούς που το έχουν ανάγκη.

Περισσότερες πληροφορίες για τη σχολή Mentor θα βρείτε στην επίσημη σελίδα τους στο facebook.

 

Στο βίντεο που ακολουθεί, μπορείτε να δείτε τον Πάρι στους δρόμους του Λονδίνου με έναν από τους σκύλους – οδηγούς που έχει εκπαιδεύσει.

 

You might also like

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Accept Read More

Privacy & Cookies Policy