Άνοιξε στόματα η κτηνωδία της Λέρου

Από την Κέλλυ Φαναριώτη

Μια χαραμάδα ελπίδας για το κοινωνικό σύνολο και την αντιμετώπιση φαινομένων κακοποίησης ανηλίκων φαίνεται πως ανοίγει το τραγικό περιστατικό της Λέρου και η αποκάλυψη της κτηνώδους συμπεριφοράς που επέδειξαν οι γονείς απέναντι στα ίδια τους τα παιδιά.

Όπως μου εξηγεί  ο ψυχολόγος από το «Χαμόγελο του Παιδιού» κ. Δημήτρης Μπουρσινός, το συγκεκριμένο συμβάν αφύπνισε τους πολίτες οι οποίοι έχουν ήδη αρχίσει να μιλούν με περισσότερη ευκολία και κυρίως να καταγγέλλουν αντιστοιχα ειδεχθή εγκλήματα. «Από την ημέρα δημοσιοποίησης του περιστατικού, έχουν αυξηθεί τα τηλεφωνήματα στο 1056 που αφορούν καταγγελίες για σεξουαλική κακοποίηση παιδιών», αναφέρει χαρακτηριστικά. Μάλιστα, τα στοιχεία της “γραμμής sos 1056” δείχνουν αύξηση των καταγγελιών κακοποίησης σε 848 το 2017 έναντι 835 μια χρονιά νωρίτερα, εξέλιξη που οφείλεται στην ενεργοποίηση των πολιτών.

Ωστόσο, όπως προκύπτει από τα στατιστικά στοιχεία, πρέπει ακόμη να γίνουν πολλά προς την κατεύθυνση της προστασίας αυτών των παιδιών, καθώς τα στερεότυπα, οι προκαταληψεις και ο φόβος παραμένουν. Ενδεικτικό της κατάστασης είναι, σύμφωνα με τον κ. Μπουρσινό, το γεγονός ότι από τις εκατοντάδες καταγγελίες για παιδική κακοποίηση που δέχθηκε το «Χαμόγελο του Παιδιού» το περασμένο έτος, μόλις οι 22 ήταν επώνυμες. «Ο κόσμος φοβάται για τη σωματική του ακεραιότητα αλλά και για τις νομικές συνέπειες που ενδεχομένως θα έχει μια επώνυμη καταγγελία. Οι περισσότεροι δεν επιθυμούν να μπλέξουν και θέλουν απλά να έχουν ήσυχη τη συνείδησή τους. Πολλές φορές μας παίρνουν τηλέφωνο, περιγράφουν γρήγορα ένα περιστατικό και στο τέλος μας λένε κλείνοντας το τηλέφωνο ”κάντε ό,τι νομίζετε, ήθελα απλά να το βγάλω από μέσα μου”. Όταν δε πρόκειται για πιο κλειστές κοινωνίες, το αίσθημα του φόβου ακόμη πιο έντονο. Ανησυχούν για το μετά, για το πως θα συνυπάρξουν με τους γείτονες και τους συγγενείς την επόμενη ημέρα».

Βέβαια, σε πιο ακραίες περιπτώσεις, το ρόλο του καταγγέλλοντα αναλαμβάνει ο ίδιος ο παιδίατρος. Σύμφωνα με τον κ. Γρηγόρη Λέων, ιατροδικαστή, πρόεδρο της Ελληνικής Ιατροδικαστικής Εταιρίας και δρα. του Πανεπιστημίου Αθηνών, δεν είναι λίγα τα περιστατικά κακοποίησης που δεν καταγγέλονται από κάποιον γονέα ή από το ευρύτερο περιβάλλον του ανηλίκου αλλά τα αντιλαμβάνεται ο γιατρός μόλις το παιδί βρεθεί στο νοσοκομείο. «Έχουμε έρθει αντιμέτωποι με περιπτώσεις που ο γονέας δεν αποκαλύπτει πουθενά τις αποτρόπαιες πράξεις του ή της συζύγου του εις βάρος του παιδιού, προκειμένου να σώσει το γάμο του. Ο γιατρός αντιλαμβάνεται ότι οι αφηγήσεις τους δεν συνάδουν με τα τραύματα που βλέπουν και ειδοποιεί τον εισαγγελεά. Αυτά έχουν συμβεί και μάλιστα έχουν κρατηθεί μακρυά παιδιά από τους γονείς τους με εισαγγελική εντολή διότι υπάρχει διαπιστωμένη κακοποίηση».

Τι είναι όμως εκείνο που ωθεί κάποιον στη σεξουαλική κακοποίηση ενός ανήλικου παιδιού; Ο κύριος Μπουρσινός υποστηρίζει ότι πρόκειται για έναν συνδυασμό παραγόντων που σχετίζονται με κοινωνικούς και πολιτισμικούς λόγους αλλά και με προβλήματα ψυχιατρικής φύσης. «Η κάθε περίπτωση θα πρέπει να εξετάζεται διαφορετικά. Πολύ σημαντικό ρόλο παίζει η σεξουαλική ή άλλου είδους κακοποίηση που ενδεχομένως δέχθηκε ο γονέας κατά την παιδική του ηλικία. Πρόκειται για τον λεγόμενο κύκλο της βίας που πολλές φορές επαναλαμβάνεται».

Σημάδια

Η παιδική κακοποίηση σε όλες της τις μορφές αφήνει στα θύματά της σημάδια που στιγματιζουν την φυσική και ψυχική τους υγεία. Σύμφωνα με τον κ. Λέων,τα συνεχόμενα τραύματα σε διαφορετικές χρονικές στιγμές αλλά και οι πληγές στην περιοχή των γεννητικών οργάνων ή γύρω από αυτά, αποδεικνύουν ότι ενδεχομένως ένας ανήλικος κακοποιείται σεξουαλικά. «Όταν ένα παιδί κλείνενται στο εαυτό του ή παρουσιάζει μια άνευ προηγουμένου επιθετικότητα απέναντι στο στενό του κύκλο, θα πρέπει να μας θορυβήσει,. Επίσης, οι ζωγραφιές των παιδιών πολλές φορές κρύβουν ιστορίες κακοποίησης. Έχουν υπάρξει για παράδειγμα παιδιά που ζωγραφίζαν φαλλικά σύμβολα κι όταν ρωτήθηκαν από τους δασκάλους τους τι ακριβώς ζωγραφίζουν,αποκάλυψαν το Γολγοθά που βίωναν», εξηγεί ο κ. Μπουρσινός.